Blog

การศึกษาข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ของภาพเขียนสำคัญ ๆ เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นมานานแล้วในยุโรป อเมริกา หรือแม้แต่พิพิธภัณฑ์ใหญ่ ๆ ในเอเชียฝั่งบ้านเรา ข้อมูลทางประวัติศาสตร์และวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะวัสดุศาสตร์ช่วยให้เข้าใจวิธีการสร้างสรรค์ผลงานของศิลปิน ทั้งยังเป็นข้อมูลสำคัญสำหรับการบูรณะซ่อมแซมและดูแลรักษาเพื่อชะลอการเสื่อมสภาพที่จะเกิดขึ้นในอนาคต   การศึกษาภาพหญิงสาวกับต่างหูมุก หรือ The Girl with a pearl earring วาดโดย โยฮันเนส เวอร์เมียร์ ซึ่งเป็นสมบัติของพิพิธภัณฑ์มอริสชุยส์ (Mauritshuis Museum) ประเทศเนเธอร์แลนด์  เป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจ

เทคโนโลยีการถ่ายภาพขั้นสูง อย่างเช่น การถ่ายรูปอินฟราเรดและเอกซเรย์ เป็นเทคนิคที่นิยมใช้ในการถ่ายภาพภาพเขียน เพื่อค้นหาสิ่งที่ถูกปกปิดซ่อนเร้นภายใต้ชั้นสี เทคนิคเหล่านี้ช่วยเปิดเผยความลับทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจของศิลปิน การค้นพบและเปิดเผย "ภาพใต้ภาพ" ที่ถูกซ่อนไว้มากว่าศตวรรษ ช่วยให้นักวิจัยและนักอนุรักษ์ รวมทั้งนักประวัติศาสตร์ศิลปะ "เข้าใจ" ชีวิต การทำงาน รวมทั้งเทคนิค ในช่วงเวลานั้นๆ ของศิลปิน

ในขณะที่นักสืบต้องคอยติดตามเบาะแสเพื่อไขปริศนาคดีต่างๆ  นักวิทยาศาสตร์และนักอนุรักษ์งานศิลปะก็มีงานสำคัญที่ต้องทำอย่างสม่ำเสมอ นั่นคือการวิเคราะห์ศิลปวัตถุ ไม่เพียงแต่เพื่อศึกษาเกี่ยวกับวัสดุและตระเตรียมวิธีการดูแลรักษา แต่ยังเพื่อไขคำถามที่ยังไม่มีคำตอบ หรือเพื่อค้นหาความลับในระหว่างการสร้างสรรรค์ผลงานทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจของศิลปิน หนึ่งในเทคนิคที่ถูกนำมาใช้เพื่อการนี้ คือการถ่ายภาพอินฟราเรด ซึ่งเป็นวิธีการที่ช่วยเปิดเผยข้อมูลที่มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น

ภาพหญิงสาวกับต่างหูมุก Girl with a Pearl Earring (c. 1665) ซึ่งเป็นภาพวาดสีน้ำมัน ขนาด 44.5 × 39 เซนติเมตร อันแสนโด่งดัง ซึ่งคาดว่า Johannes Vermeers วาดขึ้นในปี 1665 ภาพนี้ถูกแสดงอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ Mauritshuis ในกรุงเฮก ประเทศเนเธอแลนด์ มีการบูรณะซ่อมแซมครั้งล่าสุดในปี 1994 โดยภายหลังการบูรณะ นักอนุรักษ์และนักวิทยาศาสตร์ได้ทำการถ่ายภาพทางเทคนิค (Technical Photography) ซึ่งรวมเอาการถ่ายการเรืองแสงยูวี (UVF, Ultraviolet fluorescence) ไว้ด้วย จะเห็นว่าภาพทางขวาซึ่งเป็นภาพถ่ายภายใต้สภาวะแสงยูวี มีการเรืองแสงยูวีของชั้นวานิชเรซินธรรมชาติเป็นสีเขียว และพื้นที่ที่ได้รับการซ่อมแซมสามารถแยกแยะจากสีเดิมได้อย่างชัดเจนเนื่องจากปรากฏเป็นสีดำเข้มกว่า

ภาพเด็กผู้ชายสวมเสื้อสีฟ้าบนพื้นหลังสีแดงส้มที่มีชื่อว่า "The schoolboy" ซึ่งแวนโก๊ะเขียนภาพนี้ในปี 1888 ในช่วงที่เขาอาศัยอยู่ในอาร์ลส์ สงสัยมั๊ยว่าแวนโก๊ะ ใช้สีอะไรบ้างในการเขียนภาพนี้

อยู่ๆ ก็นึกอยากวาดอะไรสักอย่างที่ใช้สีเขียวและสีน้ำเงิน วันนี้เลยไปรื้อโพสต์เก่าๆ ที่เคยเขียนถึงสีเขียวขึ้นมาปัดฝุ่น สีเขียวมรกตหรือ Emerald green คือสีที่จะเขียนถึงวันนี้ เพราะเป็นสีที่มักจะพบบนงานของแวนโก๊ะ ซึ่งผู้เขียนชื่นชอบผลงานทุกชิ้นของศิลปินท่านนี้

บางครั้งศิลปินก็อาจจะอยากวาดรูปอื่นทับรูปของคนรักเก่าที่เลิกรากันไปแล้วก็เป็นได้ เรื่องของความผิดหวังในความรักนี่ใครไม่เคยก็คงไม่รู้

บทบาทของวิทยาศาสตร์ที่มีต่องานศิลปะได้เพิ่มขึ้นอย่างมากในช่วงศตวรรษที่ 20 และโดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ในต่างประเทศที่มีความนิยมสะสมและซื้อขายงานศิลปะอย่างแพร่หลาย พบว่ามีเรื่องอื้อฉาวเกี่ยวกับการปลอมแปลงงานศิลปะอยู่เสมอ ซึ่งนั่นก็หมายถึงเงินจำนวนมหาศาลได้สูญเสียไปเนื่องมาจากการปลอมแปลง วิทยาศาสตร์จึงจำเป็นต้องมีบทบาทในการระบุแหล่งที่มา ความถูกต้อง รวมถึงการพิสูจน์เพื่อตรวจสอบการปลอมแปลงเหล่านั้น นี่คืออีกเหตุผลว่าทำไมเทคนิคทางวิทยาศาสตร์จึงถูกนำมาใช้ในการวิเคราะห์งานศิลปะ

มาทำความรู้จักกันว่าคนโบราณมีเทคนิคในการใช้ทองคำตกแต่งผิวโลหะอย่างไร