The Hidden Portrait

บางครั้งศิลปินก็อาจจะอยากวาดรูปอื่นทับรูปของคนรักเก่าที่เลิกรากันไปแล้วก็เป็นได้ เรื่องของความผิดหวังในความรักนี่ใครไม่เคยก็คงไม่รู้ คนทั่วไปอาจจะฉีกรูปของเธอและเขาเหล่านั้นทิ้ง หรือถ้าเป็นสมัยนี้ที่เกือบทุกอย่างเป็นไฟล์อยู่บนมือถือ บนอินสตราแกรม บนคอมพิวเตอร์ ก็อาจจะโยนไฟล์ลงถังขยะไปแล้วตามไปลบซ้ำในทันที สำหรับศิลปินที่วาดภาพคนรักลงบนผืนผ้าใบ พอเลิกรากันไปก็ไม่ได้อยากจะเก็บภาพไว้ให้เห็นแล้วยิ่งช้ำใจ จะกรีดภาพทิ้งก็เสียดายผ้าใบ อย่ากระนั้นเลย วาดรูปอื่นทับเสียเถอะ

 

 

แล้วถ้าเป็นเช่นนั้นเราจะรู้ได้อย่างไรว่าภาพเขียนตรงหน้าที่เรามองเห็นนั้น อาจจะมีภาพอื่นอีกภาพหนึ่งซ่อนอยู่ข้างใต้ (หรือไม่)

เทคนิคเอกซ์เรย์ (X-Radiography) นั้นไม่เพียงแต่มีประโยชน์อย่างมากในวงการแพทย์ แต่ยังถูกนำมาใช้และมีประโยชน์มากมายเช่นกันในการวิเคราะห์งานศิลปะ ด้วยหลักการและเครื่องมือเดียวกัน เพียงแค่เปลี่ยนจากคนไข้เป็นภาพวาด รังสีเอกซ์สามารถทะลุผ่านชั้นของวัสดุด้านนอกไปเข้าไปด้านใน ทำให้เราสามารถมองเห็นโครงสร้างภายใน การฉีกขาดของผ้าใบ การซ่อมแซมที่อาจจะมีก่อนหน้า หรือแม้แต่การเขียนภาพใหม่ทับภาพเก่า

อย่างเช่นงานชิ้นนี้ที่มีการค้นพบว่าศิลปินวาดภาพหญิงสาวคนหนึ่งทับบนภาพของหญิงสาวอีกคน การศึกษาด้วยรังสีเอกซ์ของคณะทีมวิจัยของพิพิธภัณฑ์ Tate Modern เผยให้เห็นว่าภายใต้ภาพเหมือนของหญิงสาว (portrait of a girl) ซึ่งเป็นงานชิ้นมาสเตอร์พีชที่มีชื่อเสียงของ อาเมเดโอ โมดีกลีเอนี (Amedeo Modigliani) ศิลปินชาวอิตาลีผู้ใช้ชีวิตการทำงานในฝรั่งเศสในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 19 ถึงต้นคริสต์ศตวรรษที่ 20 ได้ซ่อนภาพเหมือนของหญิงสาวอีกภาพหนึ่งไว้ และความจริงนั้นก็ไม่ได้ถูกเปิดเผยจนเวลาผ่านไปราวหนึ่งร้อยปี

ในปี 2018 คณะนักวิจัยรวมถึงนักประวัติศาสตร์ศิลปะได้เปิดเผยผลของการค้นพบครั้งนี้ มีการสันนิษฐานว่าภาพวาดที่ซ่อนอยู่ข้างใต้ (พูดง่ายๆ คือภาพที่ถูกวาดทับ) อาจจะเป็นภาพคนรักเก่าของศิลปินซึ่งก็คือหญิงสาวที่ชื่อ เบียทริซ เฮสติ้งส์ (Beatrice Hasting) ทั้งคู่มีความสัมพันธ์กันในช่วงเวลาสั้นๆ ราวสองปีก่อนที่จะจบลงในปี 1916 เป็นปีที่ช่วงเวลาสอดคล้องกับภาพเหมือนของหญิงสาวที่เราเห็นซึ่งวาดเสร็จสมบูรณ์ในปี 1917 จึงมีคำถามว่าศิลปินต้องการวาดภาพทับภาพของคนรักเก่าใช่หรือไม่ อย่างไรก็ตามนี่เป็นเพียงการสันนิษฐานว่าอาจจะเป็นภาพของเบียทริซ เฮสติ้งส์

อาเมเดโอ โมดีกลีเอนี (Amedeo Modigliani, 1884-1920) เป็นจิตรกรและประติมากรชาวอิตาลีที่ทำงานส่วนใหญ่ในฝรั่งเศส เขาเป็นที่รู้จักจากการวาดภาพบุคคลและภาพนู้ดในรูปแบบสมัยใหม่ที่โดดเด่นด้วยใบหน้า คอ และรูปร่างที่ยาวเกินจริง ซึ่งไม่ได้รับการตอบรับที่ดีนักในช่วงที่เขายังมีชีวิตอยู่ คล้ายๆ กับศิลปินอีกหลายท่านที่ผลงานมักจะโดดเด่นและกลายเป็นที่ต้องการหลังจากศิลปินเหล่านั้นเสียชีวิตไปแล้ว โมดีกลีเอนีก็เช่นกัน

เบียทริซ เฮสติ้งส์ (Beatrice Hastings เป็นนามปากกาของ Emily Alice Haigh, 1879 - 1943) นักเขียน นักวิจารณ์วรรณกรรม กวี และนักปรัชญาชาวอังกฤษ